Kavram Türleri

    • Kavram Türleri


    Kavram: 

         Kavram, nesnelerin ya da olayların ortak özelliklerini kapsayan ve bir ortak ad altında toplayan genel tasarımdır. Tepkide bulunduğumuz soyutlamalar kavram olarak bilinmektedir.

    Kavram türleri:

    • Soyut ve Somut Kavramlar: Duyu organlarından biriyle gözlenebilen kavramlar somut kavramlardır. Duyu organlarından biriyle algılanamayıp da zihinde var olan kavramlara soyut kavramlar denir. 


    • Nesnel ve İlişkisel Kavramlar: Nesnel kavramlar insanların kendi çevrelerinde bulunan fiziksel varlık ya da nesneleri sınıflama da kullanılan kavramlardır. İlişkisel kavramlar nesnel kavramlar arasındaki ilişkileri betimlemek üzere kullanılan ve çoğunlukla sözel bilgilerden oluşan önermelere verilen isimdir.
    • Üst, Alt ve Bağlantılı Kavramlar: Kavramlar arasında genellikle aşamalı bir yapıdan söz edilir. Kavramların yapılandırılması içinde en tepede yer alan  ve diğer kavramları kapsayan kavramlar üst kavramlar olarak adlandırılır.
        Onların bir alt düzeyini, küçük bir bölümünü ya da özel bir parçasını oluşturan kavramlara ise alt kavramlar olarak tanımlanmaktadır.Örneğin; "ulaşım araçları" bir üst kavram ise, bu kategorideki "hava, su, deniz taşıtları" birer alt kavramdır.

    •  Kendiliğinden ve Kendiliğinden Olmayan Kavramlar: Kendiliğinden kavramlar, çocuğun düşünme özelliklerini doğrudan yansıtır. Çocuk dünyayı algılayabildiği kadarıyla yorumlar ve kendi mantığıyla açıklamaya çalışır. Örneğin; küçük yaşlardaki çocukların "köpek" yerine "hav hav" sözcüklerini kullanmasıdır.
         Kendiliğinden olmayan kavramlar ise, çocuğun genelde yetişkinlerin istediği doğrultuda sergilediği düşünme biçimini gösterir. Örneğin; okul ortamında "dayak" denildiği zaman birçok öğrencinin bu olumsuzluğu yaramazlık yapan arkadaşlarının cezalandırılmasına yönelik bir uygulama olarak görmesi ve farkında olmadan onaylaması aslında kendiliğinden öğrenilmişbir tanımlama değildir. 

    • Günlük ve Bilimsel Kavramlar:  Kavramların oluşumunu doğal ve eğitsel bağlamda ele alan Vygostky(1994) kavramları günlük ve bilimsel olarak sınıflamaktadır. Buna göre günlük kavramlar, günlük bağlamda gelişen, çocukların okul dışında yetişkinler ile etkileşimi sonucu oluşan kavramlardır. Bu kavramlar çocuğun kendi kafasında biçimlenir, başkaları tarafından amaçlı biçimde öğretilemez.
    Buna karşın bilimsel kavramlar ise belirli bir bilim dalıyla ilişkili olarak okulda öğretilir. Bu kavramlar; uygun biçimde tanımlanr, sistematik yönden aşamalı bir yapı içindedir, mantıksal düzenleme içinde sunulur ve sözel olarak kapsamlı biçimde tanımlanabilir.

    Kaynakça:

    0 yorum:

    Yorum Gönder

    Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)